მეტავერსის კონცეფცია ახალი არ არის, იგი პირველად გამოიყენეს ნილ სტეფენსონის 1992 წლის რომანში “თოვლის კრახი”. წიგნის გმირი იკვლევს სრულად ჩაძირულ ციფრულ სამყაროს, რომელიც ცნობილია მეტავერსის სახელით.
მიუხედავად იმისა, რომ ტერმინი პირველად სამეცნიერო ლიტერატურაში გამოიყენეს, ინტერნეტისა და ვირტუალური რეალობის ტექნოლოგიის განვითარებასთან ერთად, მეტავერსმა რეალურ გარემოშიც დიდი პოპულარობა მოიპოვა. მეტავერსის ადრეული ფორმები გვხვდება ისეთ თამაშებში, როგორიცაა World of Warcraft, სადაც მოთამაშეები ურთიერთობენ საერთო ციფრულ სივრცეში. ვირტუალური რეალობის განვითარებამ კიდევ უფრო გააცოცხლა მეტავერსი, პლატფორმები, როგორიცაა Second Life, გვთავაზობს იმერსიულ ციფრულ გარემოს, სადაც მომხმარებლებს შეუძლიათ ერთმანეთთან ურთიერთობა.
რაც შეეხება თანამედროვე მეტავერსს – მეტავერსი 2010 წლიდან გვევლინება – ტექ კომპანიებმა დაიწყეს სრულად იმერსიული, საერთო ციფრული სამყაროს პოტენციალის გამოყენება, რომელმაც სრულიად შეცვალა ტრადიციული ინტერნეტის კონცეფცია და მოიცავა ისეთი სეგმენტები, როგორიცაა სოციალური მედია, ონლაინ თამაშები და ციფრული ბაზრები.
მეტავერსის როლი ბიზნესის განვითარებაში
მეტავერსი უფრო მეტია, ვიდრე უბრალოდ ახალი ტექნოლოგია – ის ასევე რევოლუციური პლატფორმაა ბიზნესისთვის. მისი სრულად იმერსიული, ინტერაქტიული გარემო უამრავ შესაძლებლობებს უქმნის კომპანიებს, ჩაერთონ მომხმარებლებთან ისეთი გზებით, რაც აქამდე შეუძლებელი იყო.
მარკეტინგი და რეკლამა
მეტავერსში ბრენდებს შეუძლიათ შექმნან რეკლამის განთავსების საინტერესო და ახალი გამოცდილება, რომელიც განსხვავდება ტრადიციულ რეკლამისგან, რაც მომხმარებელს აძლევს დასამახსოვრებელ ინტერაქციას, შესაბამისად მეტავერსში რეკლამის განთავსება ზრდის ბრენდის აღიარებას და ლოიალობას.
ელექტრონული კომერცია
Metaverse ასევე ქმნის ახალ შესაძლებლობებს ელექტრონული კომერციისთვის. კომპანიებს შეუძლიათ შექმნან ვირტუალური მაღაზიები, სადაც მომხმარებელს შეუძლია ურთიერთქმედება პროდუქტებთან 3D გარემოში. მათ შეუძლიათ ნახონ ტანსაცმელი, გამოსცადონ ავეჯი ვირტუალურ სახლში, ან თუნდაც ვირტუალურ ტრასაზე გამოსცადონ მანქანა.
მუშაობა და თანამშრომლობა
ბიზნესისთვის, მეტავერსი ასევე შეიძლება იყოს ერთობლივი სამუშაო ადგილი. ვირტუალური შეხვედრები შეიძლება გახდეს უფრო ინტერაქტიული და მიმზიდველი.
ტრენინგი და განათლება
ბიზნესებს შეუძლიათ გამოიყენონ მეტავერსი ტრენინგისა და განათლების მიზნებისთვის. ეს შეიძლება იყოს განსაკუთრებით სასარგებლო ინდუსტრიებისთვის, სადაც პრაქტიკული სწავლება კრიტიკულია, როგორიცაა ჯანდაცვა ან ავიაცია.
კომპანიები, რომლებიც აქტიურად ანვითარებენ Metaverse პლატფორმებს
Facebook (Meta Platforms Inc.) – სოციალური მედიის გიგანტმა 2021 წელს მოახდინა საკუთარი თავის რებრენდინგი, როგორც Meta Platforms Inc., რათა ხაზი გაესვა მის ინტერესს მეტავერსის განვითარებაზე. ფეისბუქი დიდ ინვესტიციას ახორციელებს VR და AR ტექნოლოგიებში, ისეთი პროდუქტების განვითარებით, როგორიცაა Oculus VR ყურსასმენები და Facebook Horizon, VR სოციალური პლატფორმა.
Microsoft – Microsoft ასევე ფოკუსირებულია მეტავერსზე თავისი Mesh პლატფორმით, რომელიც მიზნად ისახავს უზრუნველყოს საერთო, იმერსიული გამოცდილება, რომელიც საშუალებას აძლევს ადამიანებს დაუკავშირდნენ და ითანამშრომლონ სხვადასხვა გზით.
Epic Games – პოპულარული Fortnite თამაშის შემქმნელი, Epic Games ასევე მუშაობს მეტავერსის განვითარებაზე. კომპანიის Unreal Engine არის ძლიერი პლატფორმა 3D ვირტუალური გარემოს შესაქმნელად, რომელიც შეიძლება იყოს მეტავერსის ძირითადი ნაწილი.
Roblox – სათამაშო პლატფორმა Roblox მიიჩნევა მეტავერსის ვერსიად ახალგაზრდა აუდიტორიისთვის. ეს არის პლატფორმა, სადაც მომხმარებლებს შეუძლიათ შექმნან და ითამაშონ თამაშები, ასევე აქვთ ინტერაქცია საერთო ციფრულ გარემოში.
მეტავერსი წარმოადგენს ახალ შესაძლებლობას როგორც ტექნოლოგიებისთვის, მეტავერსის განვითარება უდავოდ შეცვლის ინტერაქცუას ციფრულ ტექნოლოგიასთან და ახალ შესაძლებლობას შეუქმნის ბიზნესს.